İhracat deyince çoğumuzun aklına hemen büyük konteynerler, resmi prosedürler ve kalın sözleşmeler geliyor. Ama bir de daha esnek, biraz daha “bekleyip görelim” diyebileceğimiz bir ihracat türü var: konsinye ihracat.
İlk duyduğumda ben de şöyle düşündüm: “Yani ürünü gönderiyorsun ama parayı hemen almıyorsun? Hmm, riskli değil mi bu biraz?”
Aslında işin özü tam da bu. Konsinye ihracat; ürünlerin, alıcıya ait olmayan bir depoya veya satış noktasına gönderildiği, satış gerçekleştikten sonra ödeme alındığı bir ihracat türü. Kulağa ilk başta garip gelse de, bazı sektörler için oldukça mantıklı bir yöntem.
İçindekiler →
Konsinye İhracatın Mantığı: Satılmadan Ödenmeyen Mal
Burada mantık şu: Ürünü gönderiyorsun, ama alıcı o ürünü hemen satın almıyor. Ürün, alıcının satış mağazasında ya da deposunda tutuluyor. Ancak satıldığı zaman, sana ödeme yapılıyor.
Bu sistemin kullanıldığı yerler genellikle:
Tekstil sektörü
Sanat galerileri
Züccaciye ve ev dekorasyonu
Lüks tüketim ürünleri
Hediyelik eşya pazarı
Yani ürünlerin görselliğiyle satıldığı, müşterinin “dokunup bakarak” alışveriş yaptığı alanlar. Hele ki markanı yurt dışında tanıtmak istiyorsan, konsinye bazen “riski paylaşmanın” en sağlıklı yolu oluyor.
Konsinye İhracatın Avantajları
Her ne kadar ödeme satıldıktan sonra yapılsa da, bu sistemin bazı cazip yönleri var.
1. Pazar Testi Yapma İmkanı
Yeni bir ülkeye açılıyorsan, “Acaba ürünüm orada tutar mı?” sorusu seni yiyip bitiriyor olabilir. Konsinye ihracat bu anlamda bir test alanı gibi çalışır. Mal satılmazsa geri alırsın, satılırsa ne güzel!
2. Depo ve Raf Masrafından Kurtulma
Yurtdışında fiziksel bir varlık kurmak oldukça maliyetli. Konsinye ile ürünlerini başka birinin rafına koyarak bu masraflardan kaçınmış oluyorsun.
3. Marka Görünürlüğü Artar
Ne yalan söyleyeyim, bir ürünü fiziksel olarak bir mağazada görmek, sadece internet reklamı görmekten çok daha etkili. Konsinye sayesinde markan göz önüne çıkar.
Dikkat! Konsinye İhracatın Riskleri de Var
Tabii her şey güllük gülistanlık değil. Konsinye ihracatta, satılamayan ürünün elde kalma ihtimali var. Bir de şöyle düşün: Para, ancak ürün satılınca geliyor. Bu yüzden nakit akışını iyi yönetmek çok önemli.
En büyük risklerden biri de:
Alıcı, ürünü satar ama ödeme yapmazsa?
Ürün zarar görür ya da çalınırsa?
Bu yüzden gönderilen ürünler için sözleşme ve sigorta şart. Şarttan da öte: kurtarıcı!
Konsinye İhracat ile Normal İhracat Arasındaki Farklar
Aşağıdaki tablo, iki ihracat türü arasındaki farkları kısa ve net bir şekilde özetliyor:
| Özellik | Konsinye İhracat | Normal İhracat |
|---|---|---|
| Ödeme Zamanı | Satış gerçekleştikten sonra | Ürün gönderilmeden önce veya anında |
| Mülkiyet Durumu | Üreticide kalır | Alıcıya geçer |
| Risk | Satılamama riski yüksek | Düşük |
| Stok Yönetimi | Alıcının deposunda bekler | Alıcı kendi stok yönetimini yapar |
| Uygun Olduğu Sektör | Tekstil, sanat, züccaciye | Endüstriyel ürünler, hammadde |
İç Sesimden Bir Not…
İlk ihracatımı yaptığımda, acaba bu konsinye mi olsaydı diye çok düşündüm. Çünkü malı gönderdim ama satış olmadı, elimde kaldı. Keşke önce bir test etseydim diye hayıflandım. O yüzden bu yöntem, özellikle deneme aşamasında olan firmalar için iyi bir alternatif olabilir.
Konsinye İhracat Nasıl Yapılır? (Adım Adım)
1. Alıcıyla Ön Mutabakat Yap
Karşı tarafla açık, net ve yazılı bir sözleşme imzala. Satılmayan malların ne olacağı, sigorta koşulları ve ödeme süresi mutlaka netleştirilmeli.
2. Gümrük Beyannamesini Doldur
Konsinye ihracatlarda da gümrük beyannamesi gerekir. Ancak malın “satılmadığı”, yani “mülkiyetinin devredilmediği” belirtilmelidir.
3. Ürünü Gönder, Ama Takibini Bırakma
Ürün satış noktasına ulaştıktan sonra işin bitmiyor. Düzenli takip yap, ne zaman satıldığını öğren ve ödeme sürecini başlat.
Konsinye İhracat Hakkında Sık Sorulan Sorular
Konsinye ihracatta ödeme nasıl alınır?
Ödeme, ürünün satışının ardından yapılır. Bu yüzden satışı yapan firma ile net bir fatura süreci olmalıdır.
Satılamayan ürünler ne olur?
Sözleşmeye bağlı olarak, ya geri gönderilir ya da belirli bir indirimle satılabilir. Ancak bu kısım mutlaka yazılı olmalı.
Konsinye ihracat vergilendirilir mi?
Evet. Gümrük işlemleri ve KDV gibi konular, ürün satıldıktan sonra devreye girer. Mali müşavirle çalışmak bu noktada önemlidir.
Cesaret Et, Ama Akıllıca
İş dünyasında her zaman garanti yok. Konsinye ihracat da bu “garanti dışı ama umut vadeden” alanlardan biri. Risk var, evet ama doğru adımlarla bu riski yönetmek mümkün. Özellikle yeni pazarlara açılmak isteyenler için hem tanıtım hem de pazar testi açısından eşsiz bir fırsat olabilir.
