İçindekiler →
1. Türkiye’de Demir-Çelik Sektörüne Genel Bakış
Demir-çelik sektörü, sanayinin ve ekonominin temel taşlarından biridir. Türkiye, son yıllarda bu sektörde önemli bir oyuncu olmaya devam ederken, 2024 yılı sektör için zorlu bir dönem oldu. Dünya genelinde çelik üretimi gerilerken, Türkiye de bu düşüşten etkilendi.
Demir Çelik Sektörü
2. 2025 Yılında Türkiye ve Dünya Çelik Üretimi
2.1 Dünya Çelik Üretimi
Türk Çelik Sektörü Analizi
| Konu | Durum ve Beklentiler |
| Dünya Çelik Üretimi | Son 3 yılda düşüş gözlemlendi. 2025’te %1,5-2 artış öngörülüyor. |
| Türkiye Çelik Üretimi | 2022-2023’te büyük kayıplar yaşandı. 2024’te toparlanma görüldü. 2025’te daha yüksek üretim artışı bekleniyor. |
| Türkiye Çelik Sektöründe Beklentiler | Yurt içi tüketimin yerli tedarikle karşılanması ve yeni kapasiteler devreye girmesiyle sektör büyüyecek. |
| Çin’in Çelik Piyasasına Etkisi | Çin’in aşırı kapasite baskısı devam edecek, dampingli fiyatlarla piyasaları etkilemeye devam edecek. |
| Ticaret Politikaları ve İthalat Kontrolü | AB ve ABD’nin ticaret politikalarına benzer önlemler Türkiye’de de uygulanmalı. |
| Türkiye’nin Çelik Tüketimi ve İthalat | Türkiye’nin 40 milyon tona yaklaşan çelik tüketiminin büyük kısmı ithal ediliyor, bu da sektörü olumsuz etkiliyor. |
| Yüksek Teknolojili Çelik Ürünleri | Son yıllarda yüksek teknolojili çelik ürünlerinde ihracat ve iç tedarik artışı yaşandı. |
| Eximbank Kredileri ve İthal Girdi Kullanımı | Eximbank kredileri nedeniyle ithal girdi kullanımı zorunluluğu sektörde rahatsızlık yaratıyor. |
| Kamu Kesimi Politikaları ve Vergiler | Çevre Katkı Payı, YEKDEM gibi kesintilerin kaldırılması ve ihracat gelirlerine getirilen kısıtlamaların gözden geçirilmesi gerekiyor. |
2.2 Türkiye’nin Çelik Üretimi
Türk demir çelik sektörü, 2021 yılında aylık ortalama 3,4 milyon ton üretim gerçekleştirirken, 2024 itibarıyla bu rakam 3,1 milyon tona düştü. 2022 ve 2023 yıllarında yaşanan belirgin üretim daralmasının ardından, 2024 yılında devreye giren yaklaşık 6 milyon tonluk ek kapasite ve baz etkisinin katkısıyla yılın ilk dokuz ayında ham çelik üretimi yüzde 13,8 oranında artarak 27,9 milyon tona ulaştı. Yıl sonunda toplam üretimin yaklaşık 37 milyon ton civarında gerçekleşmesi öngörülüyor. Sektörde mevcut kapasite kullanım oranı yüzde 62,6 seviyesinde olup, 2025 yılında bu oranın yüzde 70’e çıkarılmasıyla üretimin 2021 seviyesinin üzerine çıkması hedefleniyor.
| Yıl | Dünya Ham Çelik Üretimi (Milyon Ton) | Türkiye Ham Çelik Üretimi (Milyon Ton) |
|---|---|---|
| 2014 | 1.670 | 34.04 |
| 2015 | 1.623 | 31.52 |
3. Kapasite Kullanım Oranları
Dünya genelinde kapasite kullanım oranları gerilemeye devam etti. 2007 yılında %85 olan kapasite kullanım oranı, 2015 yılında %69.7’ye geriledi. Türkiye’nin kapasite kullanım oranı ise %62.5 seviyesinde kaldı.
4. Nihai Mamul Üretimi ve Tüketimi
4.1 Nihai Mamul Üretimi
Türkiye’de nihai mamul üretimi %2.3 oranında artarak 36.9 milyon tona ulaştı. Uzun ürün üretimi %3.2 artışla 26.55 milyon tona, yassı ürün üretimi ise %0.1 artışla 10.39 milyon tona yükeldi.
4.2 Nihai Mamul Tüketimi
Türkiye’nin nihai mamul tüketimi %11.7 artarak 34.36 milyon tona ulaştı. Uzun ürün tüketimi %10.8, yassı ürün tüketimi %12.7 oranında artış gösterdi.
5. İhracat ve İthalat Durumu
5.1 İhracat
Türkiye’nin toplam demir-çelik ihracatı %6.7 azalarak 16.76 milyon tona düştü. Değer olarak ise %22.6 oranında düşüş görüldü ve 11.75 milyar dolar oldu.
5.2 İthalat
Çelik ithalatı %38.1 artarak 19.06 milyon tona ulaştı. Değer olarak ise %2.6 oranında bir artış ile 12.32 milyar dolar seviyesine yükseldi.
6. Hammadde Kullanımı
Türkiye’nin toplam hurda tüketimi %10.9 azalarak 25.2 milyon tona geriledi. Demir cevheri ithalatı %25 düşüşle 10 milyon ton, pik demir ithalatı %343 milyon dolar seviyesine geriledi.
7. Sektörün Geleceği ve Beklentiler
2016 yılında, çelik fiyatlarında beklenen toparlanma sektör için umut verici. Ancak, dampingli ürün ithalatı ve haksız rekabetin önlenmesi için daha sıkı tedbirlerin alınması önem arz ediyor.
8. Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Türkiye neden hurda ithal ediyor?
Türkiye, çelik üretiminde büyük oranda elektrik ark ocaklarını kullanıyor ve bu ocaklar yoğun olarak hurda ile çalışıyor. Ancak yerel hurda arzı yetersiz olduğundan ithalat zorunlu hale geliyor.
2. Türkiye’nin en büyük ihracat pazarları hangileriydi?
Orta Doğu ve Körfez ülkeleri en önemli ihracat pazarlarıydı, ancak dampingli fiyatlar nedeniyle buradaki ihracatta düşüş görüldü.
3. Çelik ithalatının artmasının nedeni nedir?
Çin ve Rusya’nın düşük maliyetli çelik satışları ve dampingli fiyat politikaları ithalatın artmasında etkili oldu.
Sonuç: Türkiye’nin demir-çelik sektörü, dünya pazarındaki dalgalanmalara karşı direnç göstermeye devam ediyor. Ancak, sektörün büyüyebilmesi için stratejik destek ve rekabeti düzenleyici tedbirlerin devreye sokulması gerekiyor.
İlginizi çekebilir: Sanayi Nedir?
